Taalkundige vaardigheden

 

TRANSCRIPTIEOEFENINGEN

 

Jeroen Wiedenhof 2015

LIAS/LUCL, Universiteit Leiden

Naslag

Zie de Transcriptiewijzer.

Oefeningen (1)

1.  voor een nederlandstalige kan het een vreemde gewaarwording zijn om in griekenland als antwoord op vragen nɛ te horen en te beseffen dat dit ja betekent.

2.  de zogenaamde zachte g wordt als ɣ uitgesproken, en de harde g als χ, maar toch onderscheiden we voor het nederlands maar één foneem g.

3.  dan betekent in het hele nederlandse taalgebied vervolgens, maar er zijn regionale betekenisverschillen. in het vlaams kan het verwijzen naar gebeurtenissen in het verleden, maar in noord-nederlandse varianten niet.

4.  de letters qué geven in het pinyin de uitspraak cçyɛ weer, maar uitgesproken volgens de spelling van het spaans klinkt dezelfde letterreeks als ke.

5.  in de nederlandse spelling kunnen de fonemen ɛ en ə beide met de letter e worden geschreven.

6.  in zijn boek chinese legt jerry norman uit hoe en wanneer alledaagse mandarijnse woorden zoals gémìng revolutie, kēxué wetenschap en xìtǒng systeem zijn ontleend uit de japanse termen kakumei, kagaku en keitō.

7.  als thee in het nederlands een chinees leenwoord is, hoe is dat dan te rijmen met het feit dat het mandarijnse woord voor thee chá is?

8.  in india is in 2014 een nieuwslezeres ontslagen omdat zij de naam xí jìnpíng uitsprak als ilɛvən dʒɪnphɪŋ.

9.  het schriftteken の wordt in het hiragana gebruikt om het japanse onderschikkingspartikel no mee te schrijven. in china komt dezelfde grafische vorm voor als cursieve variant van het karakter 四, waarmee het mandarijnse sì vier wordt geschreven.

10.  de nederlandse spelling onderscheidt ei en ij, ook al geven beide de tweeklank eɪ weer.

Oefeningen (2)

11.  komen de nederlandse woorden rat en muis beide overeen met het mandarijnse woord láoshǔ?

12.  betekent láoshǔ in het mandarijn muis of rat?

13.  het franse foneem o komt overeen met een enorme diversiteit in de spelling. voorbeelden hiervan zijn au, aul, ault, aux, eau, eaux, o, ot en ots.

14.  in de bundel languages in contact noemt irina nevskaja er in haar bijdrage shor-russian contact features het onderzoek naar taalcontacten in het shor still an untouched field (p. 284).

15.  in de gwoyeu romatzyh-transcriptie wordt de qù-toon van het mandarijn in veel gevallen als een h geschreven.

16.  de mandarijnse eindklanken -a, -ao, -e, -o, -ou, -u, -ua, -ui, en -uo kunnen bij neutralisatie in een normaal spreektempo allemaal als ə worden uitgesproken.

17.  de mandarijnse naam yánhú chéng als vertaling van salt lake city is een voorbeeld van wat in het engels heet een calque, dat wil zeggen een leenvertaling.

18.  het vereenvoudigde chinese schrift gebruikt 后 om zowel hòu achter, na als hòu keizerin te schrijven, waarvoor in het traditionele schrift 后 en 後 worden gebruikt.

19.  moedertaalsprekers van het nederlands hebben weinig moeite met het verschil in uitspraak tussen u en ü in het mandarijn.

20.  voor de mandarijnse eindklank -e, zoals in lè en zhè, verbergt de pinyinspelling een uitspraakverschil tussen ə en ɤʌ, of in fonologische termen: tussen ə en əa.

Oefeningen (3)

21.  in de spelling van het nederlands worden de eerste vier letters van illegaal uitgesproken als ɪlə of ilə, maar in het geval van vanille kunnen dezelfde vier letters uitgesproken worden als of ijə, iljə of ɪljə.

22.  het mandarijnse werkwoord zuò betekent niet alleen maken en doen, maar ook zijn, optreden als.

23.  moedertaalsprekers van het frans hebben soms moeite met het onderscheid tussen a en ɑ in het nederlands, waardoor verwarring tussen kaartje en karretje kan ontstaan.

24.  het type boeddhisme dat in het nederlands zen wordt genoemd, heet in het mandarijn chán.

25.  de r van het pinyin transcribeert twee allofonen van het mandarijnse foneem r: een stemhebbende retroflexe wrijfklank ʐ en een retroflexe halfklinker ɻ.

26.  voor het mandarijnse liūda 'slenteren' noteren woordenboeken in de pinyin-transcriptie vaak als laatste letter een a, maar vanwege de uitspraak ljoʊ ˥ tə ˨ kunnen we hiervoor in het pinyin ook liūde schrijven.

27.  het japanse foneem h wordt voor de hoge achterklinker ɯ gerealiseerd als een bilabiale wrijfklank ɸ, die in transcriptie vaak als f wordt weergegeven, bijvoorbeeld in fúudo voedsel, capuchon.

28.  de mandarijnse uitdrukking túshūguǎn bibliotheek wordt in het chinese karakterschrift soms als geschreven.

29.  de mandarijnse eindklank -a, zoals in chá thee, klinkt als ɐ. dit is een lage klinker met een tongpositie halverwege de voorklinker a van het nederlandse kaas en de achterklinker ɑ van het nederlandse kas.

30.  een west-vlaamse uitspraak van het g-foneem kan op sprekers van noordelijke varianten van het nederlands overkomen als realisatie van het h-foneem, waardoor bijvoorbeeld goud als hout wordt verstaan.

laatste wijziging: 2 oktober 2018 | home